Genel olarak ülkemizde bir çok kirlilik zaman zaman gündem olsa da "Gürültü Kirliliği" nedense hiç bir zaman dikkat çekememektedir. Peki nedir gürültü kirliliği?
Gürültü Kirliliği Nedir?
İnsanlar üzerinde olumsuz etki istenmeyen ve dinleyene bir anlam ifade etmeyen hoşa gitmeyen seslere gürültü denir. Bu tanıma bakıldığında, sesin gürültü niteliği taşıması için mutlaka yüksek düzeyde olması gerekmediği anlaşılmaktadır. Özellikle büyük kentlerimizde gürültü yoğunlukları oldukça yüksek seviyede olup, Dünya Sağlık Örgütünce belirlenen ölçülerin üzerinde olduğu değerlendirilmektedir.
Gürültü Kirliliğinin Zararları
Gürültüye uzun süreli maruz kalma, rahatsızlık, uyku bozukluğu, kardiyovasküler ve metabolik sistem üzerindeki olumsuz etkilerin yanı sıra çocuklarda bilişsel bozukluk gibi çeşitli sağlık etkilerine neden olabilir. Mevcut verilere bakarak, çevresel gürültünün yılda 48.000 yeni iskemik kalp hastalığı vakasına ve 12.000 erken ölüme katkıda bulunduğunu tahmin ediyoruz. Ayrıca 22 milyon kişinin bu durumdan kronik olarak büyük ölçüde rahatsız olduğu ve 6,5 milyon kişinin önemli ölçüde kronik uyku bozukluğu yaşadığını tahmin ediyoruz. Uçak gürültüsü nedeniyle okul çağındaki 12.500 çocuğun okulda okuma bozukluğu yaşadığını tahmin ediyoruz.
Birçok insan, gürültü kirliliğinin, kendileri de dahil, genel insan sağlığını etkileyen önemli bir sorun olduğunun farkında değildir. Tabii ki, gürültü kirliliğine kıyasla, hava kirliliği kaynaklı erken ölümler çok daha fazla. Ancak, gürültünün yaşam kalitesi ve ruh sağlığı ile ilgili göstergeler üzerinde daha büyük bir etkisi olduğu görülmektedir. Aslında, Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) bazı bulgularına göre, hava kirliliği (partikül madde) etkisinin ardından gürültü, sağlık sorunlarının ikinci en büyük çevresel nedenidir.
Gürültü Kirliliğinin Etkileri
Gürültü kirliliği, çeşitli kaynaklardan oluşan, artan bir çevresel endişedir. Gürültü kirliliğinin olumsuz etkilerine maruz kalan insanların refahında, yaban hayatın sağlığı ve dağılışında ve çocukların okulda öğrenme yeteneklerinde görülebilir.
Ses ve gürültü arasındaki ayırım kişilere göre değişebilir. Bazı insanlar kulağına müzik olarak gelen bir takım sesler, diğer insanlar için rahatsız edici olabilir ve gürültü olarak algılanır. Rahatsızlık duyma sınırı da insandan insana farklılık gösterebilir.
Gürültü Kirliliğinin Nedenleri
Kent gürültüsünü artıran sebeplerin başında trafiğin yoğun olması, sürücülerin yersiz ve zamansız klakson çalmaları ve belediye hudutları içerisinde bulunan endüstri bölgelerinden çıkan gürültüler gelmektedir. Meskenlerde ise televizyon ve müzik aletlerinden çıkan yüksek sesler, zamansız yapılan bakım ve onarımlar ile bazı işyerlerinden kaynaklanan gürültüler insanların işitme sağlığını ve algılamasını olumsuz yönde etkilemekte, fizyolojik ve psikolojik dengesini bozmakta, iş verimini azaltmaktadır.
Bazı Gürültü Türlerinin Desibel Dereceleri ve Psikolojik Etkileri
Uzay Roketleri: 170 db Kulak ağrısı, sinir hücrelerinin bozulması
Canavar Düdükleri: 150 db Kulak ağrısı, sinir hücrelerinin bozulması
Kulak dayanma sınırı: 140 db Kulak ağrısı, sinir hücrelerinin bozulması
Makineli delici: 120 db Sinirsel ve psikolojik bozukluklar (III.Basamak)
Motosiklet: 110 db Sinirsel ve psikolojik bozukluklar (III.Basamak)
Kabare Müziği: 100 db Sinirsel ve psikolojik bozukluklar (III.Basamak)
Metro gürültüsü: 90 db Psikolojik belirtiler (II.Basamak)
Tehlikeli bölge: 85 db Psikolojik belirtiler (II.Basamak)
Çalar Saat: 80 db Psikolojik belirtiler (II.Basamak)
Telefon zili: 70 db Psikolojik belirtiler (II.Basamak)
İnsan sesi: 60 db Psikolojik belirtiler (I.Basamak)
Uyku gürültüsü: 30 db Psikolojik belirtiler (I.Basamak)
Çeşitli Kullanım Alanlarının Kabul Edilebilir Üst Gürültü Seviyeleri
Gürültü Ölçümü Çeşitli Kullanım Alanlarının Kabul Edilebilir Üst Gürültü Seviyeleri
Tiyatro Salonları: 25 db
Konferans Salonları: 30 db
Otel Yatak Odaları: 30 db
Otel Restoranları: 35 db
Hastaneler: 35 db
Yatak Odaları: 35 db
Oturma Odaları: 60 db
Servis Bölümleri (mutfak, banyo): 70 db
Derslikler, Laboratuvarlar: 45 db
Spor Salonu, Yemekhaneler : 60 db
Fabrikalar (küçük): 70 db Fabrikalar (büyük): 80 db
Comments