Yüksekte çalışma deyince aklımıza hemen çatıda, bacada, merdivende, korkulukta çalışma geliyor ancak yüksekte çalışma tam olarak bu bahsettiklerimiz değil. Çalışma yapılan yer, gerek yer seviyesinin altında gerekse üstünde olsun, bir düşüş, gerçekleşmesi durumunda yaralanma riski taşıyor ise, bu yerlerde yapılan çalışmalara “yüksekte çalışma” denir.
Ne Kadar Yükseklik, Yüksek Kabul Edilir?
Genel olarak ise yükseklik; adım atarak çıkamayacağımız yerler olarak tanımlanabilir. Ancak ülkemizde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünün 521. maddesine göre 4 m’den, Yapı İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünün 13. maddesine göre 3 m’den yüksekte çalışanlara emniyet kemeri verileceği belirtilmiştir. Bu yükseklikler Avrupa’da 1,8 m, ABD’de 1,2 m, Kanada’da 3 m olarak belirlenmiştir. Ancak, Düşüldüğünde yaralanma riski olan her nokta yüksektir.
3,4 metre üzerinde çalışırken düşen insanların % 85’ i hayatını kaybetmiştir.
Düşmeye başladığınızda vücudunuz 0,5 saniye içinde reaksiyon gösterir. Düşmeyi durdurucu ve düşmeyi önleyici teçhizatları doğru kullanırsanız yaralanmaktan hatta ölmekten kurtulabilirsiniz.
Neden Düşeriz?
Bilgi Eksikliği
İş Güvenliği Kurallarının Uygulanmaması
Mühendislik Eksikliği
Yetersiz Kişisel Koruyucu Ekipman
Yetersiz Kontrol ve Bakım Programı
Yetersiz/Düşük Kaliteli malzeme alımı
Güvensiz Çalışma Yöntemleri
Yüksek Çalışma’dan Önce Ne Yapmak Gerekir?
Yüksekte çalışma güvenliğini etkili bir şekilde yürütebilmek için bu konulara eğilmek gerekir;
Yüksekte çalışmayı gerektiren bütün noktaları belirlemek,
İşe başlamadan iş öncesi risk analizi yapmak,
İşe başlamadan güvenli bir çalışma planı yapmak,
Güvenli çalışma metotlarını ve önlemleri belirlemek,
Mümkün ise yüksekte çalışmaktan kaçınmak, Kaçamıyorsanız, korkuluklar, iskeleler, platformlar yada mobil araçlar ile çalışmak,
Bu araçların sağlanamadığı durumlarda düşmeyi engelleyecek KKD ile çalışmak,
Çalışanları gerektiği gibi eğitmek.
Tüm ekipmanların yönetici tarafından ilgili kontrol formu ile her çalışma günü öncesi kontrol edilmesi şarttır.
Hangi Dokümanların Hazırlanması Gerekmektedir?
Yüksekte yapılacak çalışma için iş talimatı
Yüksekte yapılacak çalışma için risk analizi
Yüksekte çalışacak personel yüksekte çalışma eğitimi
Eğitim Etkinliğinin Değerlendirmesi
Bu dokümanlar olmadan personelin yüksekte çalışmasına izin verilmemelidir.
Yüksekte Çalışma Ekipmanları Nelerdir?
Yüksekte yapılan geçici işler uygun bir platformda, güvenlik içinde ve uygun ergonomik şartlarda yapılamıyorsa, Güvenli çalışma şartlarını sağlayacak, devam ettirecek ve işin bulunduğu yerlere en uygun iş ekipmanı, Kişisel koruma önlemleri yerine toplu koruma önlemlerine öncelik verilerek, genel koruma önlemlerini bir arada bulunduran ekipman, (korkuluklar, platformlar, emniyet kemerleri, v.s.) seçilmelidir. Seçilen iş ekipmanının türüne bağlı olarak iş ekipmanının yapısında bulunan riskleri minimuma indirmek için uygun önlemler belirlenmelidir. Eğer gerekiyorsa düşmeleri önleyecek koruyucular yapılmalıdır. Bu koruyucular yüksekten düşmeyi önleyecek ve işçilerin yaralanmasına da meydan vermeyecek şekilde uygun yapıda ve yeterli sağlamlıkta olmalıdır.
Kullanılan güvenlik ağları; malzeme özellikleri, yapılan statik ve dinamik dayanım deneyleri ile bağlantı ve kurulum şartları bakımından TS EN 1263-1 ve TS EN 1263-2 standartlarına ve ilgili diğer ulusal standartlara, konu ile ilgili ulusal standart bulunmaması halinde ilgili uluslararası standartlara uygun olması sağlanır ve yapılan işe uygun tipte güvenlik ağı seçilir. Yapı alanında kullanılan güvenlik ağının kullanma kılavuzu işyerinde bulundurulur. Güvenlik ağları standartlara ve kullanım kılavuzuna uygun şekilde kurulur.
Yüksekte Çalışma Sırasında Neler Yapılmalıdır?
Yüksekte çalışma yapılacak mesafe uzun ise, çalışılacak mesafe boyunca emniyet kemeri bağlanabilmesi için çelik gezinme halatı çekilmelidir. Çalışma yapılacak mesafenin her iki ucuna ikaz için ışıldak konulmalı veya vinç yoluna emniyet tamponu konulmalıdır. Yüksekte malzeme manipülasyonu gerekiyorsa enerji hatlarının durumu göz önüne alınarak gerekli ise enerji kestirilmelidir. Yükseğe verilecek uzun ve geniş malzemelere kesinlikle kumanda halatı bağlanmalıdır. Eğimi fazla olan yerlerde, çalışma yeri uygun ise mobil vinçlerden yararlanılmalı, sepet içinde çalışılmalıdır. Sökülen malzemeler aşağıya hemen alınmayacaksa düşmeye ve uçmaya karşı önlem alınmalıdır. Mobil vincin kullanılmadığı yan duvar kaplama, temizlik işlerinde, çalışma sepetinin bağlandığı çelik konstrüksiyon halat mekanizmaları kontrol edildikten sonra işe başlanmalıdır. Ayrıca çalışma sepetinin bağlı olduğu İKİNCİ EMNİYET SAPANI bulunmalıdır. Mobil vinç operatörleri çok sakin ve dikkatli olmalıdır. Yüksekte çalışma var iken başka herhangi bir işle uğraşmamalıdır. Vince yalnızca BİR KİŞİ, vinç operatörünün en iyi göreceği yerden işaret vermelidir. Vinç operatörü bom çıkarken sepeti tutan kanca ile bom arasındaki halatların mesafesini kontrol etmelidir (Bom çıkarken kanca mayna edilecektir). Sürekli temizlik gereken yüksek yerlerde yağmurluk oluk ve mahya kenarlarına sabit korkuluklar yapılmalıdır. Gece görüş azaldığından kesinlikle çalışma yapılmamalıdır. Vinç olmadan sepet ile çalışma yapılması durumunda, iskele içinde çalışan kişi emniyet kemerini sepete değil çatıda güvenli bir noktaya bağlamalıdır. Çatıda boya işleri yapılıyorsa boyanın tamamen kurumasına dikkat edilmelidir. Boya ve yalıtım işinde kullanılan solventler ve kimyasallar elektrik tehlikesi olan, ısı ve ateş kaynakları ile buhar hatlarından uzak yerlerde istiflenmeli ve korunmalarına dikkat edilmelidir. Sisli ve alaca karanlık havalarda, çalışma devam ettiği sürece, iskeledeki merdiven ile asansör başları ve çalışılan döşemeler boydan boya uygun şekilde aydınlatılmalıdır. Aşırı soğuk, rüzgar, yağmur gibi hava şartları dikkate alınmalıdır. Yüksekte yapılan geçici işler, işçilerin sağlık ve güvenliklerini tehlikeye atmayacak uygun hava şartlarında sürdürülmelidir. Asla yalnız çalışmaya izin verilmemeli; gözlemci, her aşamayı izlemeli, yardımcı olmalıdır.
Yüksekte çalışmaya başlamadan önce ayakkabılarda biriken çamur, yağ, gres vs. gibi kaymaya neden olabilecek atıklar temizlenmelidir. Emniyet kemerinin bağlandığı yer vücut ağırlığını taşıyabilecek sağlamlıkta olmalı, emniyet kemeri halatı yeterince kısa tutulmalıdır. Yüksekte çıkıntılı uçlara basılmamalı, esnek ve yaylanan parçalar üzerinde yürünmemelidir. Yüksekte çalışırken en tehlikesiz şekilde hareket edilmeli, mümkün olan yerlerde portatif merdivenler kullanılmalıdır. Yüksekte istiflenecek malzemelerin istif yüksekliği istif genişliğinin iki katından fazla olmamalıdır. Montaj sırasında montajı yapılacak malzeme yerine sıkıca bağlanmadan halat veya sapan çözülmemelidir. Montaj için kaldırılan malzeme askıda bekletilmemelidir. Montaj yeri hazır hale geldikten sonra kaldırılmalıdır. Sepetle yapılacak çalışmalarda, uygun sepet, uygun sapan ve uygun vinç kullanılmalıdır. Sepetin hareket esnasında alabora olmaması için sapan bağlantılarının mutlaka kilitli olması gereklidir. Halatla vinç tamburu orantılı seçilmeli, halatın tamburdan fırlaması önlenmelidir.
Comments