Son günlerde, gündemi meşgul eden ve önemli bir olduğunu düşündüğüm HPV Nedir? HPV Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi nelerdir? Merak ettiğiniz her şey bu yazımızda.
Önemli Uyarı : Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.
HPV Nedir?
HPV (Human Papillomavirus), Papillomaviridae ailesinden çift sarmallı DNA virüsü olan ve insan epiteline yerleşerek ağız, boğaz ve genital bölgeyi etkileyen bir virüstür. HPV'nin 200'den fazla türü bulunmaktadır ve bazı tipleri cinsel yolla bulaşarak rahim ağzı kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle HPV 16 ve HPV 18 gibi tipler rahim ağzı kanserine neden olabilirken, HPV 6 ve HPV 11 genital siğillere sebep olabilir.
HPV enfeksiyonu belirtiler göstermeyebilir ve kişide fark edilmeden kalabilir. Bu nedenle düzenli olarak sağlık kontrolü yaptırmak önemlidir. HPV'nin tedavisi bulunmamakla birlikte, HPV aşısı ile enfeksiyondan korunma mümkündür. Kadınlar ve yeni doğum yapanlar özellikle HPV enfeksiyonu açısından risk altındadır çünkü HPV, tedavi edilmediği durumlarda rahim ağzı kanserine yol açabilir. Bu nedenle düzenli olarak smear testi yaptırmak, HPV enfeksiyonunun erken teşhisini sağlayabilir ve tedavi şansını artırabilir.
HPV Nasıl Bulaşır?
HPV (Human Papillomavirus) virüsü genellikle cinsel temas yoluyla bulaşır. Bununla birlikte, HPV'nin cinsel temas dışında da bulaşma şansı vardır. HPV'nin bulaşma yolları şunlardır:
Cinsel Temas: HPV genellikle cinsel temas sırasında temas eden cilt bölgeleri aracılığıyla bulaşır. Bu nedenle, cinsel ilişki sırasında kondom kullanımı virüsün bulaşma riskini azaltabilir, ancak tamamen engelleyemez.
Doğum Sırasında: Anne, doğum sırasında genital bölgede HPV enfeksiyonu taşıyorsa, bebeğe doğum kanalından bulaşabilir. Bu nadir bir durumdur, ancak mümkündür.
Cilt teması: HPV'nin bazı tipleri deri temasıyla da bulaşabilir. Örneğin, ciltten cilde temas sonucu (örneğin, siğillerin temasıyla) virüs bulaşabilir.
Kişisel Temas: HPV'nin bulaşma riski kişisel temas yoluyla da olabilir. Örneğin, bir kişinin enfekte olduğu bölgeyle temas edilmesi sonucu virüs bulaşabilir.
HPV'nin bulaşma riskini azaltmak için cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma yöntemleri, düzenli sağlık kontrolleri ve HPV aşısı gibi önlemler alınabilir.
HPV Enfeksiyonun Yayılımı Arttıran Faktörler Nelerdir?
HPV enfeksiyonu sonrası hiçbir müdahale gerektirmeden 1 yıl içerisinde yüzde 80 hastada, 2 yıl içerisinde de yüzde 90 hastada enfeksiyon ortadan kalkmaktadır. Bu hastaların yüzde 8-9’unda enfeksiyon 2 yıldan uzun süre sebat etmektedir ve tüm hastaların yüzde 1’inden azında yıllar içerisinde invaziv rahim ağzı kanseri oluşmaktadır. HPV enfeksiyonundan rahim ağzı kanserine kadar geçen süre genellikle on yıllarla ifade edilir. Ancak çok nadir durumlarda daha kısa sürede de kanser gelişme ihtimali bulunmaktadır.
HPV enfeksiyonunun kendiliğinden gerilemesini engelleyen ve yayılımına neden olan faktörler şunlardır:
HPV ile ilişkili kanserler nelerdir?
HPV (Human Papillomavirus) enfeksiyonu, çeşitli kanser türleriyle ilişkilendirilmiştir. En sık ilişkilendirilen kanser türleri şunlardır:
Rahim Ağzı Kanseri: HPV enfeksiyonu, özellikle HPV 16 ve HPV 18 gibi yüksek riskli tipleri, rahim ağzı kanserine neden olabilir. Bu kanser türü, düzenli Pap smear testleri ve HPV taramalarıyla erken teşhis edilebilir ve tedavi edilebilir.
Anüs Kanseri: HPV enfeksiyonu, anüs bölgesinde kanser riskini artırabilir. Özellikle HIV pozitif kişilerde ve anal seks yapan erkeklerde anüs kanseri riski daha yüksektir.
Vajina Kanseri: HPV enfeksiyonu, vajinal kanser riskini artırabilir. Özellikle HPV 16 ve HPV 18 gibi yüksek riskli tipler vajina kanserine yol açabilir.
Vulva Kanseri: Vulva, dış genital organların dış kısmıdır. HPV enfeksiyonu, vulva kanseri riskini artırabilir.
Penis Kanseri: HPV enfeksiyonu, penis kanseri riskini artırabilir. Özellikle uzun süre HPV enfeksiyonu taşıyan erkeklerde bu risk daha yüksektir.
HPV enfeksiyonu olan bireylerde bu kanser türleri için düzenli takip ve tarama önemlidir. Ayrıca, HPV aşısı ile enfeksiyondan korunma mümkündür.
HPV Virüsü Nasıl Teşhis Edilir?
HPV (Human Papillomavirus) virüsü teşhisi genellikle belirtiler, muayene ve laboratuvar testleriyle konulur. HPV teşhisi için izlenen yöntemler şunlardır:
Belirti ve Şikayetlerin Değerlendirilmesi: Genital siğiller veya diğer belirtiler varsa, doktorunuz bunları değerlendirecektir. Ancak unutulmamalıdır ki, HPV enfeksiyonu genellikle belirti vermez ve çoğu insan enfekte olduğunun farkında olmayabilir.
Pelvik Muayene: Kadınlar için pelvik muayene, rahim ağzı kanseri ve diğer genital enfeksiyonların teşhisi için önemlidir. Doktor, rahim ağzında veya genital bölgede anormal görünümlü dokuları inceleyebilir.
Pap Smear Testi: Pap smear testi, rahim ağzı hücrelerinin incelenmesini sağlar. Bu test, rahim ağzı kanseri veya HPV enfeksiyonu belirtilerini gösterir.
HPV DNA Testi: HPV DNA testi, rahim ağzı hücrelerinde HPV'nin DNA'sını araştırır. Bu test, yüksek riskli HPV tiplerini tespit etmek için kullanılır ve rahim ağzı kanseri riskini değerlendirmede yardımcı olur.
Genital Siğil Muayenesi: Genital siğiller varsa, doktor bu siğilleri inceleyerek HPV enfeksiyonunu teşhis edebilir.
HPV teşhisi, genellikle bir doktorun değerlendirmesi ve uygun testlerin yapılmasıyla konulur. Belirli risk faktörlerine sahip olan kişiler, düzenli olarak HPV taraması yapılmasını önerir.
HPV Virüsünden Nasıl Korunulur?
HPV virüsünden korunmak için uygulanması gereken bazı adımlar söz konusudur. Öncelikle cinsel olarak çok partnerli ilişkiler yaşamamak, cinsel ilişki sırasında korunmak ve HPV aşısı olmak önemlidir.
Bunlarla birlikte HPV aşısından korunmak için şu adımlar uygulanabilir:
Erkeklerde ve kadınlarda HPV virüsünden korunmak için yapılacak ilk önlem tek eşliliktir.
Cinsel ilişki sırasında kondom kullanmak, HPV riskini azaltabilir. Ancak kondomlar genital bölgeyi tam örtmedikleri için tam bir koruma sağlamadıkları unutulmamalıdır.
Bunun dışında özellikle kadınlara henüz cinsel hayat başlamadan önce yapılan HPV aşısı en etkili yöntemdir. Aşı en uygun dönem 9-12 yaş arasıdır.
Daha önce kişi HPV ile enfekte olmuşsa aşının koruyuculuğu daha az olur. Ayrıca aşı cevabı (antikor oluşumu) genç yaşlarda daha iyi olur.
Kuadrivalan aşı olarak bilinen HPV aşısı (4 HPV tipine karşı olan aşı) FDA tarafından onaylanmış olup hem kız hem de erkek çocuklara uygulanabilir. Bu aşı kız çocuklarına veya kadınlara virüsle karşılaşmadan önce yapıldığında serviks kanseri olgularının önemli bir kısmının önüne geçer. Ayrıca bu aşı, vajinal kanser ve vulva kanserine karşı da koruyucudur. Üstelik HPV aşısı hem erkek hem de kadınlarda genital siğilleri, anal kanserleri, ağız kanserlerini, baş ve boyun kanserlerini önler.
FDA, kuadrivalan aşının 9-45 yaş arasında uygulanabileceğini belirtmiştir. Ancak 27-45 yaş aralığında aşı olmadan doktor tavsiyesi alması önerilir.
HPV enfeksiyonunu tamamen önlemek mümkün olmasa da HPV enfeksiyonu nedeniyle meydana gelen CIN/SIL lezyonları ile rahim ağzı kanserini önlemek mümkündür. Bu amaçla düzenli smear ve HPV testlerinin alınarak anormal sonuç çıkması durumunda uygun tedavi yönteminin uygulanması ile rahim ağzı kanserinin önüne geçilebilir.
Kaynak: Memorial ve Medical Park internet siteleri
Comments