Günümüzde, zamanımızın önemli bir kısmını, yaklaşık olarak %80-90'ını, kapalı mekanlarda geçiriyoruz. Geçirilen zamanda sıcaklık, nem ve hava hareketleri açısından konfor çok önemli. Bunun için bu yazımızda Termal Konfor'u sizlere anlatamaya çalışacağım.
Termal konfor, konutlarda yaşayanların sağlığını ve verimliliğini belirleyen önemli bir faktördür. Termal Konfor, evlerde ve iş yerlerinde insanların fiziksel ve psikolojik sağlığını, rahatlık duygusunu ve genel sağlığını doğrudan etkiliyor.
Kapalı mekanlarda sadece sıcaklık değil hava akım hızı da, insanların termal konforunu direkt etkiliyor. Hava akımı ne kadar yüksekse, insanlar ile çevreleri arasındaki ısı alışverişi o kadar artıyor. Kapalı mekanlarda hava hareketlerini hissetmek, ciltte meydana gelen ısı değişikliklerinin rol oynar. Hareketli hava, sıcaklık düştüğünde şikayetlerin artmasına da neden olur.
Termal konforda sadece ortam koşullarına bakılmaz, insanların hangi aktivitede oldukları, giydikleri kıyafetlerde termal konforları etkileyen başlıca unsurlardır.
Bir örnek vermek gerekirse, aynı ortamda hareketli olmak ve hareketsiz olmak arasında bile oldukça fark olduğunu herhangi bir ölçüm yapmadan bile görebiliriz.
İşte bu yüzden termal konforun standardize olması gerekliliğinden ve bireylerin termal algılarının değerlendirilmesi için TS ISO 7730 standardı çerçevesinde ölçülmesi ve belirlenmesi gereken parametreler kullanılarak yapılan hesaplama sonucu ortamın termal durumunu gösteren bir değer elde edilmektedir.
Bu değer, PMV olarak adlandırılmıştır. PMV değeri, ortamın termal durumuna ilişkin beklenen ortalama karar olarak ifade edilir. Bir skalaya göre termal PMV indeksi hesaplanır ve ortamın termal durumu hakkında indeks olarak bilgi verir. İnsan vücudunun ısıl dengesini esas alan, denek grubunun 7-seviyeli termal duyarlılık skalasına göre değerlendirildiği ve ortalama bir karar parametresini öngören indekstir. Bu indekse göre insanlar 0 yani nötr kısmında oldukça mutludur. PPD kısmına baktığımızda da rahatsız olan bireylerin yüzdesel ifadesi mevcut olup nötr'de bile %5'lik bir kesimi görüyoruz ki bu durum insanların bulundukları durumdan her zaman memnun olmayacağının başka bir göstergesidir.
Örneğin termal konfor bileşenlerine göre;
Evlerde;
Yaşam Alanları - 20°-22°C
Banyolar - 22°-24°C
Yatak Odaları - 16°-19°C (Başka bir araştırmada bu sıcaklık uyku kalitesinin artmasında en büyük etken olduğun saptanmıştır.)
Sürekli Kullanılmayan Odalar - Antreler - 15°-18°C olması gerektiği belirlenmiştir.
İşyerlerinde ise aktiviteye başlı olarak bu sıcaklıklar oldukça değişkenlik göstereceğinden dolayı Termal Konfor ölçümlerinin yapılası en doğru sonucu verecektir.
Termal Konfor Koşullarının Sağlanması
Isı Yalıtımı
Isı, termal konforu etkileyen faktörlerden biridir. İşyeri ortamlarında termal konfor için anahtar faktörlerden biri sıcaklık olarak kabul edilir. Isı yalıtımı, sıcak ortam ile soğuk ortam arasındaki ısı transferini azaltarak ortamda ısı dengesini sağlar. İşyerlerinde termal konforun sağlanabilmesi için ısı yalıtımı önemlidir. Çalışanların termal konforu için önerilen ortam sıcaklığı 21 ile 23 derece arasındadır.
Havadaki Nem Oranı
Nem oranı, termal konforu etkileyen bir diğer faktördür. Nem oranı, havadaki nem miktarının, havanın içindeki maksimum nem miktarına oranıdır ve barometre ile ölçülür. Nem oranının %40 ile %70 arasında olması genellikle termal konforu etkilemez. İşyerlerinde genel nem oranı bu aralıktadır. Ancak havalandırma sistemi olmayan çalışma ortamlarında nem oranı daha yüksek olabilir. Termal konfor koşullarını sağlamak için işyeri havasındaki nem değerinin ortalama %45 ile %55 arasında olması önerilir.
Hava Akım Hızı (Havalandırma)
İşyerinde temiz hava sağlamanın önemli yollarından biri hava akımını sağlamaktır. Çalışanları olumsuz etkilemeyecek şekilde uygun havalandırma önemlidir.
Radyan Isı (Radyal Sıcaklık)
Radyan ısı, sıcak bir noktadan yayılan ısıdır. Ortamda ısı kaynağı varsa radyan ısı mevcuttur. Radyan ısı, hava sıcaklığına göre daha fazla etkilidir. Radyan ısı kaynakları güneş, ateş, elektrik yangını, buharlı makineler, kurutucular, sıcak yüzeyler ve makineler olabilir. Vücutta radyan ısı etkisini azaltmak için yansıtıcı giysiler kullanılabilir.
Kıyafet Seçimi
Giysiler, vücuttaki ısı kaybını kontrol eden önemli unsurlardır. Kalın giysiler termal stres oluşturabilir. Ayrıca giysiler yeterince yalıtım sağlamıyorsa, soğuk hava kaynaklı hastalıklar ve yaralanmalar riskini artırabilir. Termal konforu sağlamak için üniforma giyilmesi gerekiyorsa, mevsim şartlarına uygun giysilerin seçilmesi önemlidir.
Comments