"Sıfır Atık" yönetimi artık neredeyse tüm yaşamımıza girmesi gereken bir konu. Peki evde/sitede "Sıfır Atık" yönetimi nasıl yapılmalıdır?
“Sıfır Atık”; israfın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık oluşumunun engellenmesi veya azaltılması, atığın oluşması durumunda ise kaynağında ayrı toplanması ve geri kazanılmasını kapsayan atık yönetim felsefesi; kültürel, ekonomik ve sosyal gelişimin elde edilmesi için atıkların yaşam döngüsünü dikkate alan bir yaklaşım biçimidir.
Sıfır atık yönetiminde, ürünlerin yeniden kullanılması, kullanım ömürlerinin uzatılması, ürünlerin üretiminde zararlı maddelerin kullanılmaması veya azaltılması, geri dönüşümü mümkün ürünlerin üretilmesi esastır.
Atık yönetiminde ilk aşama atık önleme veya atık azaltımıdır. Atık önleme, hem niteliksel hem de niceliksel şekilde olabilir. Zararlı madde içeren bir ürün yerine, daha az zararlı madde içeren bir alternatif seçtiğinizde, atık miktarını olmasa da atığın kirletici potansiyelini azaltarak önleme yapmış olursunuz.
Eğer kullanımı önleme yapılamamış, azaltma işlemleri de tam olarak yapılmış veya yapılamamış ise artık atıkların düzenli bir şekilde depolanması gerekmektedir. Bunun için depolama ekipmanlarına ihtiyacınız bulunmaktadır. Bu ekipmanlar ev/site'de uygun yerlere yerleştirilmesi gerekmektedir.
Ekipmanların yerleştirilmesinin ardından atıklarınızı sıfır atık yönetim sistemi modeliniz çerçevesinde biriktirmeye başlayabilirsiniz. Ancak, uygulamaya başlamadan önce hedef kitleye yönelik eğitim ve bilinçlendirme faaliyetleri gerçekleştirmeniz, hane halkının bilgilendirilmesi, uygulamaya katılımının teşvik edilmesi ve uygulamadaki hataların en aza indirgenmesi bakımından önemlidir. Atık oluşumunun önlenmesi, azaltılması ve yeniden kullanım, kaynağında ayrıştırma ve geri dönüşüm konularında farkındalığın artırılması amacıyla eğitim ve bilgilendirme çalışmalarına öncelikli olarak önem verilmelidir.
Ayrıştırılan atıkların ilgili atık toplama merkezlerine ulaştırılmasının sağlanması en önemli konulardan biridir.
Atıkların azaltılması ve/veya önlenmesi için bireysel olarak aşağıdaki tedbirler alınabilir.
Ambalajlı ürünler yerine geleneksel dökme ürünlerin tercih edilmesi,
Alışverişlerde plastik poşet yerine bez vs. çantaların tercih edilmesi,
Ambalajlı ürün alınması durumunda mümkün mertebe en az ambalaja sahip ürünlerin tercih edilmesi, yeniden kullanılabilir ambalajların (cam kavanoz gibi) değerlendirilmesi,
Plastik su şişesi yerine matara kullanılması,
Tek kullanımlık paket çay, hazır kahve ve kapsül kahvelerin yerine demleme çay ve kahve tercih edilmesi,
Stok kontrolü yaparak ihtiyaca yönelik alışveriş listesi oluşturularak ihtiyaç kadar alışveriş yapılması,
Tüketilmeyen gıdaların hayvan yemi olarak kullanımının sağlanması,
Tamir edilebilir, tekrar kullanılabilir ürünlerin tercih edilmesi,
Atık pil azaltımı için şarj edilebilir pillerin tercih edilmesi,
Kaynak : T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı "SIFIR ATIK YÖNETİM SİSTEMİ UYGULAMA KILAVUZU"
Comments